Το μεγαλύτερο μέρος του προστίμου επιβλήθηκε στον ΟΣΕ, διότι ο οργανισμός δεν συμμορφώθηκε με προηγούμενη απόφαση της Αρχής να μην απασχολεί σε θέσεις με κρίσιμα καθήκοντα ασφαλείας το σύνολο των σταθμαρχών που συμμετείχαν στην εκπαίδευση αυτή, καθώς προέκυψε πως χρησιμοποίησε σε βάρδιες σταθμάρχες σε έξι σταθμούς μεταξύ 22-31 Μαρτίου 2023.
Συγκεκριμένα, σχεδόν τρία χρόνια μετά το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα, η ΡΑΣ γνωστοποίησε την απόφαση της, με θέμα «Λήψη απόφασης επί της αυτεπάγγελτης έρευνας και της στις 10.7.2023 διεξαχθείσας ακρόασης του διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής με την επωνυμία «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μονοπρόσωπη Ανώνυμη Εταιρεία» και τον διακριτικό τίτλο «Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος ΑΕ» ή «ΟΣΕ ΑΕ» με θεματικό αντικείμενο τη διερεύνηση παραβάσεων κανονισμών, διατάξεων της σιδηροδρομικής νομοθεσίας, απαιτήσεων των οικείων Συστημάτων Διαχείρισης Ασφάλειας (ΣΔΑ), αναφορικά με την αξιολόγηση των στοιχείων και των προτεινόμενων από τον ΟΣΕ ΑΕ μέτρων αποκατάστασης στο πλαίσιο εφαρμογής: (α) της με αριθμό 24/16.3.2023 απόφασης της Ολομέλειας της Αρχής με θέμα ‘‘Λήψη έκτακτων μέτρων στο πλαίσιο της με αριθμό 18/1.3.2023 απόφασης της Ολομέλειας της ΡΑΣ’’, (β) της με αριθμό 52/19.6.2023 απόφασης της Ολομέλειας της Αρχής με θέμα ‘‘Παράταση της ισχύος των ληφθέ-ντων με τη με αριθμό 24/2023 Απόφασης της Ολομέλειας της ΡΑΣ έκτακτων μέτρων στο πλαίσιο της με αριθμό 18/1.3.2023 απόφασης της Ολομέλειας της ΡΑΣ’’» και (γ) της με αριθμό 22/16.10.2025 απόφασης της Ολομέλειας της Αρχής».
Τα πρόστιμα της ΡΑΣ
-Επιβάλλει στον διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής με την επωνυμία «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μονοπρόσωπη Ανώνυμη Εταιρεία» και τον διακριτικό τίτλο «Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος Α.Ε.» ή «ΟΣΕ Α.Ε.» για τις ως άνω δέκα (10) περιγραφόμενες παραβάσεις (από τις 22.3.2023 έως και τις 31.3.2023) της υποχρέωσης που του είχε επιβληθεί με την με αριθμό 24/16.3.2023 απόφαση της Ολομέλειας της Αρχής, περί μη απασχόλησης των σταθμαρχών που μετείχαν στην «Βασική Εκπαίδευση Προσωπικού Κλάδου Κυκλοφορίας (Σταθμάρχες)» με κωδ. 22075 και 22076, σύμφωνα με το διατακτικό της ειρημένης απόφασης, πρόστιμο συνολικού χρηματικού ποσού (100.000,00 ευρώ Χ 10 ημέρες ίσον) ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00€) ευρώ.
-Επιβάλλει στον διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής με την επωνυμία «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μονοπρόσωπη Ανώνυμη Εταιρεία» και τον διακριτικό τίτλο «Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος Α.Ε.» ή «ΟΣΕ Α.Ε.» για τις ως άνω περιγραφόμενες παραβάσεις των διατάξεων των άρθρων 61 §3 περίπτωση (στ) (Συστήματα διαχείρισης της ασφάλειας) και 65 §§2 και 6 (Πρόσβαση στις εγκαταστάσεις κατάρτισης) του Δεύτερου Μέρους (Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/798 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 11ης Μαΐου 2016 (ΕΕ L 138 )) του Ν. 4632/2019, σε συνδυασμό και με τον Εκτελεστικό Κανονισμό 2019/773, πρόστιμο (άρθρου 79 §1 περιπτώσεις (στ) και (η) του δεύτερου μέρους του Ν. 4632/2019) συνολικού χρηματικού ποσού (20.000,00 ευρώ [περίπτωση στ] και 20.000,00 ευρώ [περίπτωση η]) σαράντα χιλιάδων (40.000,00€) ευρώ.
Επίσης, στη συγκεκριμένη απόφαση της Ολομέλειας της ΡΑΣ αναφέρεται ότι υποχρεώνει τον διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής με την επωνυμία «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μονοπρόσωπη Ανώνυμη Εταιρεία» και τον διακριτικό τίτλο «Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος Α.Ε.» ή «ΟΣΕ Α.Ε.» να παραλείπει την παράβαση των διατάξεων του Ν. 4632/2019 και του Εκτελεστικού Κανονισμού 2019/773 στο μέλλον , και ειδικότερα, κατά τη διάρκεια Εκπαίδευσης του Προσωπικού Κλάδου Κυκλοφορίας :
Να τηρεί καθόλη τη διάρκεια των υπηρεσιών κατάρτισης (προσωπικού κλάδου κυκλοφορίας) αναλυτικά και ενυπόγραφα ημερολόγια, ωρολόγια προγράμματα και παρουσιολόγια.
Να συντάσσει κατά τη διάρκεια των υπηρεσιών κατάρτισης (προσωπικού κλάδου κυκλοφορίας) εμπεριστατωμένη και ενυπόγραφη Έκθεση Απόδοσης και Συμπεριφοράς για τις
ικανότητες του (εκπαιδευόμενου) προσωπικού (Σταθμαρχών και Κλειδούχων).
Να συγκροτεί για τις ανάγκες υλοποίησης όλων των παραπάνω διαδικασιών (κατάρτισης προσωπικού κλάδου κυκλοφορίας και σχετικών εξετάσεων) Τριμελή Επιτροπή τα μέλη της οποίας αφενός μεν δεν πρέπει να συνδέονται με το εκπαιδευόμενο προσωπικό (Σταθμάρχες -Κλειδούχοι) με βαθμό συγγένειας εξ’ αίματος ή εξ’ αγχιστείας έως 3 ου βαθμού και 38ο φύλλο της με αριθμό 3588/2025 απόφασης της Ολομέλειας της ΡΑΣ
αφετέ ρου, να αποτελείται από (α) τον εισηγητή της διδακτέας ύλης του εκάστοτε Οδηγού Σπουδών του ΟΣΕ Α.Ε., (β) τον εκπρόσωπο της Διεύθυνσης Κυκλοφορίας (ΔΚ) και (γ) τον Προϊστάμενο Διεύθυνσης ή εκπρόσωπο της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΔΕΚ).
Να προβαίνει σε αξιολόγηση (αα) της αποτελεσματικότητας της εκπαίδευσης που έχει γίνει και σχετίζεται με την ασφάλεια του σιδηροδρόμου και (ββ) της επάρκειας των προσόντων των εργαζομένων σε αυτόν (ΟΣΕ Α.Ε.) Σταθμαρχών και Κλειδούχων , οι οποίοι μετ έχουν στις προαναφερόμενες διαδικασίες (προσωπικού κλάδου κυκλοφορίας), όπως η εν λόγω αξιολόγηση τεκμηριώνεται στη φόρμα F-0106 « Ε ΚΘ ΕΣ Η
Α Ξ ΙΟ ΛΟ ΓΗ ΣΗ Σ ΠΡΟ Σ ΩΠ ΙΚ ΟΥ » κατά τα οριζόμενα στη Διαδικασία Δ-01 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ του οικείου Συστήματος Διαχείρισης Ασφάλειάς του (ΣΔΑ).
Να εκδίδει μετά το πέρας της εκπαίδευσης (προσωπικού κλάδου κυκλοφορίας) (α) συγκεντρωτικά δελτία αξιολόγησης των προγραμμάτων και (β) έκθεση αξιολόγησης -αξιοποίησης της εκπαίδευσης.
Να εκδίδει μετά το πέρας υλοποίησης (α) των υπηρεσιών κατάρτισης (προσωπικού κλάδου κυκλοφορίας) και (β) της διεξαγωγής γραπτών και προφορικών εξετάσεων έ γγραφη,
κατά τις απαιτήσεις του άρθρου 65 §§2 και 6 (Πρόσβαση στις εγκαταστάσεις κατάρτισης) του Δεύτερου Μέρους (Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/798 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 11 η ς Μαΐου 2016 (ΕΕ L 138)) του Ν. 4632/2019 , πιστοποίηση – βεβαίωση επιτυχούς παρακολούθησης των υπηρεσιών κατάρτισης.
Να υλοποιεί, στο κατά τα ανωτέρω πλαίσιο εκπαίδευσης προσωπικού κλάδου κυκλοφορίας , δοκιμαστική περίοδο (εκπαίδευση και μαθητεία) διάρκειας δέκα οκτώ (18) μηνών.
Τέλος, όπως σημειώνεται στην απόφαση «απειλεί τον διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής με την επωνυμία «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μονοπρόσωπη Ανώνυμη Εταιρεία» και τον διακριτικό τίτλο «Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος Α.Ε.» ή «ΟΣΕ Α.Ε.» με την επιβολή προστίμου ή άλλων μέτρων, αν με απόφαση της ΡΑΣ βεβαιώνεται η συνέχιση ή η παράλειψη των διαπιστωθέντων με την παρούσα παραβάσεων».
Σημειώνεται ότι αν και οι διαδικασίες έρευνας από την πλευρά της ΡΑΣ είχαν ξεκινήσει τις πρώτες μέρες μετά το τραγικό δυστύχημα, είχαν «παγώσει» πριν από τη λήψη απόφασης ή την επιβολή κυρώσεων, καθώς η προηγούμενη διοίκηση της Αρχής είχε εκτιμήσει ότι έπρεπε να αναμένει την ολοκλήρωση της ποινικής διαδικασίας και να απέχει από τη διατύπωση κρίσης.
«Με το με αριθ. πρωτ. 166/3.12.2024 Πόρισμα (σχ.48) του ορισθέντος με τη με αριθ. πρωτ. 1434/15.5.2023 Πράξη της (τέως) Προέδρου της ΡΑΣ, αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, ότι «για τις στο παρόν αξιολογούμενες πράξεις ή παραλείψεις των αρμοδίων φορέων έχει σχηματισθεί ήδη σχετική δικογραφία από την αρμόδια Εισαγγελία Εφετών Λάρισας (Φ 2023/49 α’ – ΕΓ- 23/3), δυνάμει της οποίας έχουν ασκηθεί ή πρόκειται να ασκηθούν ποινικές διώξεις σε φερόμενα ως υπαίτια πρόσωπα, τα οποία αφού συμμετέχουν στη διεξαγωγή κύριας ανάκρισης σε βάρος τους με παροχή απόψεων, εξηγήσεων και επιβολή ή μη σε βάρος τους περιοριστικών όρων, ενδέχεται να παραπεμφθούν στο επόμενο στάδιο της ποινικής διαδικασίας, αυτό της δημόσιας επ’ ακροατηρίω διαδικασίας, και της διαπιστωμένης από την Αρχή έλλειψης πρόσβασης σε σοβαρά αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία έχουν καταστεί απόρρητα στα πλαίσια της ως άνω ποινικής διαδικασίας, προκύπτει άνευ ετέρου η υποχρέωση της Αρχής να απέχει από τον σχηματισμό κρίσης σε σχέση με το αν υφίσταται παράβαση ρητών επιμέρους
προβλέψεων της σιδηροδρομικής νομοθεσίας και του διατακτικού της με αριθ. 24/16.3.2023 απόφασης της Ολομέλειας της Αρχής από τον ελεγχόμενο διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής εν εξελίξει της ποινικής διαδικασίας που έχει εκκινηθεί……. από τη συνολική εκτίμηση των γεγονότων και της φύσης της υπόθεσης, των εφαρμοστέων στην παρούσα νομοθετικών διατάξεων σε συνδυασμό με την νομολογία των Ελληνικών και Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων, διαφαίνεται ότι – στα πλαίσια του σεβασμού του τεκμηρίου της αθωότητας και της τήρησης της αρχή ς ne bis in idem και λαμβάνοντας υπόψη παράλληλα ότι πρώτον επιβολή ενδεχόμενης διοικητικής κύρωσης κατ’ άρθρο 31 του ν. 3891/2010 σε σχέση με τις επίμαχες παραβάσεις αφορά κατηγορία ποινικής φύσεως σύμφωνα με την ΕΣΔΑ, ότι οι διαδικασίες που εξελίσσονται παράλληλα κατά των ιδίων
προσώπων, ακόμη κι αν η μία προέρχεται από διοικητική και η άλλη από ποινική αρχή, εφόσον συνδέονται μεταξύ τους από άποψη ουσίας και χρόνου και αποτελούν ένα 12ο φύλλο της με αριθμό 3588/2025 απόφασης της Ολομέλειας της ΡΑΣ συνεκτικό σύνολο, δεν αποτελούν αυτοτελείς και ανεξάρτητες διαδικασίες ώστε να μη συνεκτιμάται από τη μία αρχή η κύρωση που επιβλήθηκε από την άλλη, και ότι η εφαρμογή της ανωτέρω αρχής στην επίμαχη περίπτωση δεν κάμπτεται από το γεγονός ότι η “διοικητική” κύρωση επιβάλλεται σε βάρος νομικού προσώπου και η “ποινική” κύρωση σε βάρος φυσικών προσώπων, καθώς τα φυσικά πρόσωπα που ενέχονται στη συγκεκριμένη υπόθεση, κατά τις ειδικές περιστάσεις της σχηματισθείσας δικογραφίας, παραπέμπονται για πράξεις ή παραλείψεις τους κατά την ενάσκηση των καθηκόντων τους ως μέλη, εργαζόμενοι ή ενεχόμενοι καθ΄
οιονδήποτε τρόπο με το νομικό πρόσωπο, ώστε να μη μπορούν να θεωρηθούν διαδικασίες μη συνδεδεμένες (κατά την ερμηνεία της ne bis in idem) καθώς αφορούν την ίδια κατ’ ουσίαν ενδεχόμενη “παραβατική” συμπεριφορά, η οποία αφορά στα ίδια ιστορικά γεγονότα, τα οποία συνδέονται αναπόσπαστα μεταξύ τους, χρονικά και τοπικά και η συνδρομή των οποίων είναι απαραίτητη για την επιβολή των ποινικών και διοικητικών κυρώσεων, οδηγεί στο ασφαλές συμπέρασμα ό τ ι η Αρχή οφείλει να αναμένει κατά προτεραιότητα την πλήρη περάτωση της ποινικής διαδικασίας και να απέχει από τη διατύπωση κρίσης και την ενδεχόμενη επιβολή κυρώσεων έως ότου εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση επί της ανοιγείσας ποινικής διαδικασίας», τονίζεται στην απόφαση της ΡΑΣ στην οποία γίνεται αναφορά στις ενέργειες της προηγούμενης διοίκησης.
Ωστόσο, συνεχίζει το σκεπτικό, «η (νέα) Ολομέλεια της Αρχής κατά τη συνεδρίαση της 16 ης Οκτωβρίου του 2025 δεχόμενη επί του ανωτέρω Πορίσματος τη θέση του Αντιπροέδρου της Αρχής, σύμφωνα με την οποία, η επίκληση της αρχής ne bis in idem ως εμπόδιο στην διαπίστωση παραβίασης των προσωρινών μέτρων και της επιβολής κυρώσεων στον ΟΣΕ είναι νομικά αβάσιμη και ως εκ τούτου απορριπτέα, καθόσον, δεν πληρούνται (σωρευτικά) οι προϋποθέσεις εφαρμογής της , δηλαδή, (αα) η ταυτότητα πράξεων, (ββ) η ταυτότητα υποκειμένου, (γγ) η ταυτότητα κύρωσης και (δδ) η ταυτότητα σκοπού των διαδικασιών, με τη με αριθμό 22/2025απόφασή της (σχ.50) αποφάσισε, μεταξύ άλλων, τη χορήγηση εξουσιοδότησης στην Πρόεδρο της ΡΑΣ προκειμένου η τελευταία να ορίσει το Όργανο Ακρόασης και τον Γραμματέα του, ενεργώντας επί τη βάσει των σχετικών διατάξεων του Κανονισμού Ακροάσεων της ΡΑΣ, και ειδικότερα, της διάταξης του άρθρου 25 (Διάσκεψη και σύνταξη πορίσματος από την Επιτροπή Ακρόασης) §2 εδάφιο β’ σε συνδυασμό και με τις διατάξεις του άρθρου 3, αναπέμποντας την εν λόγω υπόθεση, λόγω ύπαρξης νομικών πλημμελειών και ουσιωδών ελλείψεων\ στο με αριθ. πρωτ. 166/3.12.2024 συνταχθέν (από το ορισθέν με τη με αριθ. πρωτ. 1434/15.5.2023 Πράξη Οργάνου Ακρόασης) πόρισμα, για τη σύνταξη σχετικού (νέο) πορίσματος».
Πηγή: enikos.gr